Avrupa'da 19. yüzyılda icat edilen bisiklet, çevre ve sağlık dostu alternatif ulaşım aracı olarak öne çıkıyor.
Bisiklet kullanımını teşvik amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, 2018'de 3 Haziran'ı "Dünya Bisiklet Günü" ilan etti.
Bisiklet kültürünün yaygın olduğu Avrupa'da Hollanda "bisikletler diyarı" olarak adlandırılırken "Fransa Bisiklet Turu" yarışı dünya genelinde biliniyor.
"Bisikletler diyarı Hollanda"
Hollanda'da günlük hayatın parçası olan bisiklet, 7'den 70'e herkes tarafından kullanılıyor.
17 milyon nüfuslu ülkede 23 milyon bisiklet bulunuyor. Hollanda Bisikletçiler Birliğinin verilerine göre Hollanda, dünya genelindeki 1 milyar bisikletin yüzde 2,3'üne sahip.
Ülkede her yıl yaklaşık 1 milyon yeni bisiklet satılıyor, halkın büyük çoğunluğu ikinci el bisiklet kullanıyor. Hollanda'da bisiklet, yüzde 31 eğlence, yüzde 22 iş, yüzde 18 okula gitmek, yüzde 14 alışveriş için kullanılıyor.
Paylaşımlı bisiklet uygulamasının aktif olduğu ülkede 300'den fazla farklı noktada yaklaşık 22 bin bisiklet bulunuyor.
Her yıl yarım milyon bisikletin çalındığı Hollanda'da bu hırsızlığın yol açtığı zarar, yıllık 600 milyon doları buluyor.
Dünyanın en bisiklet dostu şehirleri sırasıyla Hollanda'nın Utrecht, Almanya'nın Münster, Belçika'nın Anvers, Danimarka'nın Kopenhag ve Hollanda'nın Amsterdam kentleri.
Fransa'da bisiklet, sporla bağdaşıyor
Fransız hükümetinin verilerine göre ülkede 2021'de Fransızların yüzde 4,5'i günlük olarak bisiklet kullanıyor. Ülkedeki bisikletlerin dörtte üçü spor ve gezmek için tercih ediliyor.
Fransa, 2017-2022 yıllarında vatandaşlarının bisiklet satın alması için 67 milyon avro destekte bulundu. Ülkede 2017'den bu yana 17 milyon bisiklet satıldı.
Hükümet, bisiklet kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla "2027-2030 Bisiklet ve Yürüyüş Planı" için 2 milyar avro bütçe ayırdı. Bu kapsamda ülkede 2030'a kadar 100 bin kilometre bisiklet yolu ve bisikletler için 90 bin güvenli park alanı hedefine ulaşılması amaçlanıyor.
Hükümet, kısa mesafe yolculuklar için bisikletin alternatif araç olmasını ve çocuklarda bu aracın kullanımının yaygınlaşmasını istiyor.
Paris'te paylaşımlı bisikletler, toplu taşımanın yükünü hafifletirken 2024 Paris Olimpiyatları'nda kullanılacak spor alanlarına bisikletle ulaşım sağlanabilecek.
1903'ten bu yana düzenlenen Fransa Bisiklet Turu'nun bu yılki startı 1 Temmuz'da İspanya'nın Bilbao kentinde verilecek.
Belçika'da doğayla iç içe bisiklet yolları
Belçika'da doğayla iç içe birçok bisiklet yolu bulunuyor. Seyahatler için daha çok tercih edilen bisiklet, halkın yarısı tarafından ulaşım aracı olarak kullanılıyor.
Flaman bölgesi daha düz ve altyapı açısından daha gelişmiş olduğu için bisiklet kullanımına daha uygun durumda. Bu bölgede ülkenin geri kalanına göre 8 kat daha fazla bisiklet kullanılıyor.
Belçika'da işe bisikletle gidenler, ortalama yüzde 15 civarında. Hükümet, Brüksel'de bisiklet kullanımını teşvik etmek için projeler yürütüyor, bisiklet yollarının sayısını artırıyor.
Her sene eylül ayının üçüncü pazar günü Brüksel'de yollar trafiğe kapatılıyor, bisiklet kullanımı özendiriliyor.
Almanların yüzde 55'i için bisiklet vazgeçilmez
Almanya Ulaştırma Bakanlığına göre ülkede bisiklet boş vakitlerde, tatil dönemlerinde, iş yerine ve okula giderken ulaşım aracı olarak kullanıyor.
Kovid-19 döneminde Almanya'da bisiklet kullananların sayısı çoğalırken duyulan ilgi salgından sonra da artmaya devam etti.
Almanların yüzde 80'i bisiklet kullanıyor ve halkın yüzde 55'i bisikleti vazgeçilmez ulaşım aracı olarak görüyor. Hanelerin yaklaşık 80'inde en az bir bisiklet, yüzde 30'unda ise 3 veya daha fazla bisiklet bulunmakta. Ülkede 78 milyon bisiklet mevcut.
Alman hükümeti ve yerel yönetimler, bisiklet kullanımını teşvik ederken büyükşehirler de geniş bisiklet yolları yapıyor.
Hükümet, iklim koruma hedeflerine ulaşmada önemli katkı sağlayacağını düşündüğü bisiklet kullanımına yerel yönetimler için oluşturduğu çeşitli programlarla destek veriyor.
"Şehir ve ülke" programı kapsamında yerel yönetimlerin bisiklet altyapısını geliştirmek için hükümet, 2024'e kadar toplam 1 milyar avronun üzerinde kaynak ayırdı.